Opstand ouderen over ‘ontkoppelen’ AOW

Senioren van VVD, CDA en D66 zijn boos over deze dreigende ontkoppeling. De ouderenorganisaties van de coalitiepartijen hebben een brandbrief naar de eigen Kamerfracties gestuurd.

In alle verkiezingsprogramma’s van vorig jaar lazen we dat er een extra stijging van de AOW-uitkering moest komen. Direct of via een hoger minimumloon. De hoogte van ons staatspensioen is immers aan het minimum voor werkenden gekoppeld. Het hogere minimumloon komt er, maar vanwege het prijskaartje van 4 miljard dat daaraan hangt, komt er geen geld bij voor mensen met een AOW-uitkering.

Er zijn 3 miljoen mensen met een AOW-uitkering en het zijn vooral de mensen met enkel AOW of een klein aanvullend pensioen die het hardst worden getroffen. Ongeveer 1 miljoen ouderen worden de dupe.

Door het loslaten van de koppeling tussen het minimumloon en de AOW wordt het koopkracht-gat tussen gepensioneerden en werkenden nog groter. Anders gezegd, gepensioneerden gaan structureel verder achterlopen op mensen die het minimumloon verdienen en op mensen met andere uitkeringen. Doordat in het regeerakkoord is afgesproken dat het minimumloon met 7,5% omhooggaat met zelfs een stapsgewijze verhoging naar 20%, ontstaat een financieel drama voor deze groep ouderen.

Veel gepensioneerden hebben, in tegenstelling tot wat vaak wordt geroepen, een bescheiden inkomen bestaande uit AOW plus aanvullend gemiddeld € 800,- bruto per maand. Maar er zijn ook velen die enkel AOW hebben of maar een paar tientjes aanvullend pensioen per maand.

De genoemde maatregel tot loskoppeling is niet alleen ondoordacht, maar ook onacceptabel en asociaal. Ik ga er dan ook vanuit dat de Tweede Kamer deze maatregel volgende week wegstemt. Zo niet, dan verwacht ik dat de Eerste Kamer ingrijpt. Daar heeft het kabinet Rutte4 geen meerderheid.

Waar komt die 'plotselinge' boosheid vandaan?

Nog even wat feiten op een rij: er zijn in Nederland ruim 12 miljoen pensioengerechtigden; werkenden en gepensioneerden, Er zijn ruim 3 miljoen mensen met een aanvullend pensioen en iets minder dan 9 miljoen mensen die pensioen opbouwen via de werkgever. Al die mensen zijn ‘eigenaar’ van 20 miljoen pensioenrekeningen (pensioenpotjes) die beheerd worden door ongeveer 200 pensioenfondsen en enkele tientallen verzekeraars. Als we de waarde van al die rekeningen (potjes) bij elkaar optellen komen we op 2.000 miljard euro. Het kleine Nederland beheert dus één van de grootste pensioenpotten ter wereld!

Per jaar komt er aan nieuwe pensioenpremies een bedrag binnen van ongeveer 35 miljard euro en wordt er voor 33 miljard uitbetaald aan de gepensioneerden. Er blijft dus steeds geld over in de pensioenpot. Daarnaast komt er ca. 80 miljard euro per jaar bij aan rendement. Onze pensioenpot groeit dus steeds harder.

Gelukkig beseffen steeds meer mensen hoe ons pensioenstelsel in elkaar steekt en wat er in de pensioenpot zit. Ook steeds meer mensen realiseren zich dat ze nauwelijks inzage krijgen in hun eigen pensioenrekening en er feitelijk niets over te vertellen hebben. Deelname aan een pensioenfonds is meestal een verplichting waar je niet onderuit komt. De laatste jaren zijn het vooral de ouderen die zich verdiepen in het stelsel en zich ernstig zorgen beginnen te maken.

De boosheid van de ouderen komt dus niet zomaar uit de lucht vallen; steeds meer ouderen roeren zich vanwege het feit dat de afgelopen 14 jaar enkele pensioenfondsen de pensioenuitkeringen hebben gekort en, erger nog, nagenoeg alle pensioenfondsen al 14 jaar de pensioenen niet meer indexeren. Daardoor ontstaat er eind van dit jaar een koopkrachtverlies van 30%.

Als we zien dat pensioenfondsen 2.000 miljard euro (2 biljoen) in kas hebben en hoeveel geld er paar jaar bijkomt, is dat niet meer uit te leggen. Het geld klotst tegen de plinten! Er kan dus met gemak worden geïndexeerd, zelfs met terugwerkende kracht.

Wat we ook niet moeten vergeten is dat de werkenden net zo hard worden getroffen door het niet-indexeren. Zij bouwen al 14 jaar te weinig pensioen op, maar beseffen dit pas als ze zelf met pensioen gaan. Bovendien betalen werkenden ook steeds meer pensioenpremie. Nu al gaat gemiddeld 25% van het bruto-salaris naar het pensioenfonds. Van dat geld ziet de pensioendeelnemer maar een fractie terug.

En wat (nog) maar weinig mensen weten, is dat er ontzettend veel van de ingelegde premies verdwijnt in de zakken van de tienduizenden mensen die werken in de pensioenindustrie zoals werknemers die de administratie en het beheer doen van die 20 miljoen pensioenrekeningen, adviseurs, controleurs, accountants, advocaten, directies, vermogensbeheerders etc. Ik doe de voorspelling dat het nieuwe kabinet binnen 4 jaar valt over het pensioendossier als dit bij het grote publiek bekend wordt!

Op 16 maart zijn er gemeenteraadsverkiezingen. De kans is groot dat de coalitiepartijen fors worden afgestraft alleen al door de ontkoppeling van de AOW en het niet indexeren. Dat zal zijn weerslag krijgen op de positie van de coalitiepartijen VVD, D66, CDA en CU die hiervoor verantwoordelijk zijn. Ik hoop oprecht dat iedereen zich dat realiseert als men op 16 maart in het stemhokje staat ….

Op 13 januari besprak ik dit onderwerp bij Omroep Flevoland. Je kunt de uitzending hier terugluisteren.